Project Description
ETİ Sarı Bisiklet Projesi
Eti Sarı Bisiklet Sosyal Sorumluluk Projesi, sağlıklı bir yaşam için toplumu harekete teşvik etmek, hareket etmenin en sağlıklı ve eğlenceli araçlarından biri olan bisikleti gündelik hayatın bir parçası haline getirmek amacıyla 2014 yılında Eti ve Aktif Yaşam Derneği işbirliğiyle hayata geçirildi.
Türkiye toplumunda hareket ve fiziksel aktiviteyi gündelik yaşamın bir parçası haline getirmeyi amaç edinen Aktif Yaşam Derneği, hareketli yaşama öncülük etmeyi amaçlayan ETİ ile birlikte düzenlediği etkinlik ve iletişim faaliyetleri ile her yaştan ve kesimden insana temas edilen proje kapsamında ilkokullarda çocuklarla, üniversite kampüslerinde gençlerle, semt pazarlarında ev kadınlarıyla, işe giden çalışan kadınlarla ve anneler ile, 7’den 77’ye mahalle sakinleriyle pedal çevrildi. Geniş katılımlı sürüş organizasyonları, kullanılmayan bisikletlerin geri dönüşümünün sağlandığı bisiklet kampanyası, çocuklara ve annelere eğitimler ile gündelik hayatta bisiklete binmenin mümkün olduğuna ve trafikte bisikletli ulaşıma dair farkındalık yaratılması hedeflendi.
Okullarda Güvenli Bisiklet Sürüşü Eğitimi
İlkokullarda verilen güvenli bisiklet sürüş eğitimleri kapsamında; bisiklete binmeyi bilmeyen çocuklara bisiklet sürme öğretilirken, bisiklete binmeyi bilen çocuklara sürüş hâkimiyetlerini artıracak pratik uygulamalar yaptırılıyor. Bu kapsamda 2014-2017 yılları arasında Eskişehir ve İstanbul’da 34 okulda 17.500 öğrenciye güvenli bisiklet sürüş eğitimi verildi. Çocukların güvenli bir şekilde bisiklet sürmeleri için “Bisiklet Eğitim Rehberi” oluşturuldu.
Bisikletli Kadın İnisiyatifi Kurulumu ve Etkinlikleri
Eti Sarı Bisiklet’in oluşumunu teşvik ettiği ve desteklediği Bisikletli Kadın İnisiyatifi, kurulduğu 2015 yılından bu yana kadınlara yönelik bisiklet eğitimleri, tamir atölyeleri, toplu sürüşler ve sosyal medyadaki etkili iletişimleri ile bugün 6 bini aşkın kadına ulaştı.
- İş Çıkışı ve Hafta Sonu Trafikte Sürüş Eğitimi: Bisikletli Kadın İnisiyatifi, trafikte bisiklet kullanmaktan çekinen kadınların bu çekincelerini yenmeleri için toplu sürüş etkinlikleri gerçekleştiriyor. Çalışan kadınlar için iş çıkışı saatlerinde, ev kadınları ve anneler için ise hafta sonları gerçekleşen toplu sürüşlerde, trafikte dikkat edilmesi gereken konularda kadınlara koçluk yapılırken pratik bilgiler de sunuluyor.
- Bilmeyenlere Bisiklet Eğitimi: Çocukluk döneminde bisiklete binmeyi öğrenme fırsatı olmamış kadınlara bisiklete binme eğitimleri veriliyor.
- Kadınlar için Bisiklet Kılavuzu: Bisikletli Kadın İnisiyatifi üyelerinin 2015 yılı boyunca düzenledikleri toplantılarda bisiklet kullanımına dair sorunlarını ve çözüm önerilerini paylaştıkları Kadınlar İçin Bisiklet Kılavuzu hazırlandı. Kadınlar için gündelik hayatta bisiklet binmeyi kolaylaştırıcı bilgi ve deneyimlerin yer aldığı kılavuzda, bisiklet satın alırken dikkat edilmesi gereken noktalardan, bisikletle yola çıkmadan önce, rota belirlerken, trafikte bisiklet kullanırken yapılması gerekenlere ve bakım ve tamir ipuçlarına kadar pek çok bilgi ve deneyim yer alıyor. Kadınlar için Bisiklet Kılavuzu’na ulaşmak için tıklayınız.
Sosyal Medyada Bisikletli Kadın İnisiyatifi:
Bisiklet Geri Dönüşüm Kampanyası
Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de pek çok evde herhangi bir arızası nedeniyle kullanılmayan veya çocukluk yıllarına ait olup da artık kullanılmayan 1.5 milyon bisiklet atıl durumda bekletiliyor*. Bu tespitten hareket eden Eti Sarı Bisiklet, kullanılmayan bisikletleri gün ışığına çıkarıp tekrar kullanıma hazır hale getirmek ve ihtiyacı olan çocuklarla buluşturmak amacıyla 2017 yılında Geri Dönüşüm Kampanyası başlattı. Eti Sarı Bisiklet sponsorluğunda, Aktif Yaşam Derneği İktisadi İşletmesi tarafından hayata geçirilen kampanya kapsamında geçtiğimiz yıl toplanarak tamirle yenilenen bisikletler İstanbul Beykoz Ali Bahadır Köyü, Zerzevatçı Köyü ve İshaklı Köyü’nde öğrenim gören ilkokul çocuklarına hediye edildi.
Eti Sarı Bisiklet, bisiklet aracılığıyla hareket eden sağlıklı nesillerin yetişmesine katkıda bulunmak ve atıl bisikletlerin geri dönüşümle sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla Bisiklet Geri Dönüşüm Kampanyası’nı 2018 yılında 3 şehirde yaygınlaştırdı. Eskişehir, İzmir ve Konya’da başlayan kampanya için her şehirde “Bisiklet Geri Dönüşüm Noktaları” belirlendi.
Geri Dönüşüm Noktaları’nda toplanıp yenilenen tüm bisikletler, her şehirde İl / İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri tarafından belirlenecek okullardaki ihtiyaç sahibi öğrencilere hediye edildi.
2019 yılında “Bisiklet Geri Dönüşüm Noktaları” Antalya, Ankara ve Samsun şehirlerinde belirlendi. Bu şehirlerde kullanılmayan bisikletler toplandı, tamir edildi ve ilkokullara hediye edildi. Kampanyanın üç şehirle sınırlı kalmaması ve tüm Türkiye’ye yaygınlaşması amacıyla İhtiyaç Haritası ile işbirliği yapıldı ve bir paylaşım altyapısı hazırlandı. Kampanya 2019 yılında sona erdi.
*Türkiye Fiziksel Aktivite ve Yürüyüş Pratikleri Araştırması, 2017
Detaylı bilgi için: saribisiklet.ihtiyacharitasi.org
Üniversite Kampüsünde Bisikletli Ulaşım
Yoğun ders temposunda hareket etmeye vakit bulamayan üniversiteliler, kampüste kurulan Eti Sarı Bisiklet standındaki ücretsiz bisikletlerle hem kampüs içi ulaşımlarını sağladı hem de spor yaparak hareketli bir yaşama adım attı. Bu kapsamda bugüne kadar Osmangazi Üniversite’sinde 1.500’den fazla öğrenciye ulaşıldı.
Mobil Tamir Aracı
Projeye özel tasarlanan Mobil Tamir Aracı ile âtıl durumdaki bisikletlerin temel bakım ve onarımları yapılarak, tekrar kullanıma kazandırıldı. Mobil Tamir Aracı ile Eskişehir ve İstanbul’da 54 semtte 1.600 bisiklet tamir edildi.
Türkiye’de bir ilk! Akaryakıt istasyonunda “Bisiklet Bakım Noktası”
Eti Sarı Bisiklet’in 2017 yılında Türkiye’de ilk defa pilot uygulama ile başlattığı akaryakıt istasyonunda bisikletler için “bisiklet bakım ve onarım noktası” kuruldu. Bisikletliler bakım ve onarım noktasındaki ekipmanları kullanarak kendi bisikletlerini lastik tamiri, pompa ve gidon ayarı gibi ihtiyaçlarını ücretsiz olarak kendileri karşılayabiliyor. İlk olarak Bağdat Caddesi Shell Akaryakıt İstasyonu’nda hayata geçirilen, 2018 yılında Shell Bostancı, Shell Yeniköy ve Shell İzmir Güzelbahçe Güzelbahçe ile 2019 yılında İzmir Güzelyalı, İstanbul Ataköy Sahil, Antalya Kırcami ve Fethiye Merkez Camii Shell Akaryakıt İstasyonlarına istasyonlarına da yaygınlaştırılan “bisiklet bakım ve onarım noktaları”, bisikletlilere 7/24 kullanım imkanı sağlıyor.
Eskişehir’de Eti Sarı Bisiklet Toplu Sürüş Etkinliği
Projenin ilk yılında Eskişehir’in en büyük katılımlı bisiklet sürüş etkinliği düzenlendi. 1.200’den fazla bisikletli, şehrin caddelerinde bisiklete bindi. Katılımcılar, sürüş etkinliğinin bitiminde Sarı Bisiklet festival alanına gelerek hem dinlendiler, hem de bisiklet içerikli etkinliklerle keyifli vakit geçirdiler.
Mahallede Bisiklet Altın Günü yerine “Bisikletli Gün”
Eti Sarı Bisiklet, Beykoz Çamlıbahçe Mahallesi’nde ev hanımlarının sıklıkla gerçekleştirdiği “altın günü” için bir dönüşümü hayata geçirdi. Kadınların birbirlerine altın almak yerine bisiklet hediye etmelerini teşvik ederek mahallede kadınların günlük yaşamına bisikletin dahil olmasını sağladı. Bunun yanı sıra mahalledeki annelerin çocuklarıyla okula bisikletle gidebilecekleri sürüş etkinlikleri yapıldı.
Mahallede İftar Sonrası Eti Sarı Bisiklet Toplu Sürüş Etkinliği
Hareketli yaşamı daha büyük kitlelere benimsetebilmek ve bisiklet kullanımının gündelik hayatın bir parçası haline getirebilmek için Beykoz Çamlıbahçe Mahallesi’nde iftar şenliği düzenlendi. Hep birlikte yapılan iftarın ardından mahallelilerin katılımıyla toplu bisiklet sürüşü yapıldı.
Eti Çalışanları için Bisiklet Etkinlikleri
Proje kapsamında her yıl gerçekleştirilen Eti Çalışanları Etkinlikleri ile İstanbul ve Eskişehir’deki Eti çalışanları ve ailelerin katılımıyla bisikletle toplu sürüş gerçekleştiriliyor. Proje kapsamında 2014 yılından bu yana toplamda 1.150 Eti çalışanı ve yakını katıldı.
“Eti Sarı Bisiklet Çalıştayı”
ETİ Sarı Bisiklet Çalıştayı, bisikleti gündelik hayatta yaygınlaştırma yollarını konuşmak üzere bisiklet paydaşlarını bir araya getirdi. Bisiklet kullanımını artırmak için çözüm önerilerinin ve geleceğe yönelik eylem planlarının geliştirildiği Sarı Bisiklet Çalıştayı’na aralarında; Sağlık Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı gibi kamu kurumlarından yöneticilerin yanı sıra, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve medya temsilcileri ile akademisyenlerden oluşan geniş bir grup katıldı.
Çalıştayın ilk bölümünü oluşturan panelde, bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi için fiziksel aktivitenin şart olduğu ve bisikletin de hareketin en önemli araçlarından biri olduğu vurgulandı. Bisiklet kullanımının artırılması için sadece bisiklet yolları yapmanın yeterli olmadığına, bisikletin önemini vurgulamasının ve bir ulaşım aracı olarak tanıtmanın da önemli olduğuna dikkat çekildi. Panelin ardından düzenlenen masa tartışmalarının sonuçlarında öne çıkan kavramların başında “hareketli yaşam ve sağlık” geldi. Bisiklet kullanımının yaygın olduğu bir yerde toplum sağlığının da daha iyi olacağı, bu konunun doğrudan ekonomi ile bağı olduğu ve bisiklet kullanımının artmasıyla sağlık harcamalarının azalacağı vurgulandı.
Araştırma ve Raporlar:
Eti Sarı Bisiklet Projesi yaptığı araştırmalarla Türkiye toplumunun fiziksel aktivite ve bisiklet konusunda, alışkanlık, algı ve beklentilerini ortaya çıkarmak ve elde edilecek verilerden yola çıkarak farklı hedef gruplarına yönelik daha aktif yaşam sürmeleri için stratejiler geliştirdi.
Gerçekleştirilen önemli araştırmalar; Türkiye Fiziksel Aktivite ve Yürüyüş Pratikleri Araştırması, Türkiye’de Bisiklet Algı Araştırması’dır.
Hareketli Yaşam Seminerleri
2014 yılında başlayan ve projenin temellerinden biri haline gelen “İlkokullarda Güvenli Bisiklet Sürüş Eğitimleri” 2019 yılından itibaren “Hareketli Yaşam Seminerleri”ne dönüştürüldü ve güvenli bisiklet sürüş eğitimlerinin yanında gündelik yaşamda hareketin önemini ve çeşitlerinin de anlatıldığı seminerler İstanbul’un Sultanbeyli ilçesinde yer alan ilkokullarda toplam 2 bin ilkokul öğrencisine verildi.
Trafikte Bisiklet Farkındalığı
2017 yılında gerçekleştirilen Sarı Bisiklet Çalıştay’ı çıktıları üzerinde bisiklet dünyasının ihtiyaçlarından biri olan trafikte bisiklet farkındalığı etkinlikleri, bisikletin bir ulaşım aracı olarak trafik içerisinde motorlu araç sürücüleri nezdinde farkındalığını artırmak amacıyla 2019 yılında başlatıldı. Farkındalık çalışması için İstanbul Taksiciler Esnaf Odası ve Bisikletli Kadın İnisiyatifi ile işbirliği yapan Sarı Bisiklet, bu farkındalığı yaygınlaştırmak amacıyla “Trafikte Bisiklet Farkındalığı Rehberi” oluşturdu. Rehber ile birlikte hazırlanan “Bisikletlinin Farkındayım, Haklarına Saygılıyım” araç stickerları broşür ile birlikte İstanbul’daki taksi duraklarına şoförlerine ulaştırıldı. Ayrıca Bisikletli Kadın İnisiyatifi üyeleri ve İstanbul Taksiciler Esnaf Odası yönetimi ve şoförleri ile birlikte düzenlenen etkinlikte önce Bisikletli Kadın İnisiyatifi tarafından şoförlere eğitim verildi, ardından taksi şoförleri bisiklete binerek trafiğe karıştı ve araç trafiğini bir de bisikletli olarak deneyimledi.